Nga truật - Tiêu thực hóa tích

 

Nga truật

Nga truật còn gọi là ngải tím, tam nại, bồng nga, bồng truật, nghệ đen, nghệ tím,… Tên khoa học: Curcuma zedoaria (Berg.) Roscoe., họ gừng (Zingiberaceae). Bộ phận dùng làm thuốc là rễ. 

Nga truật còn gọi là ngải tím, tam nại, bồng nga, bồng truật, nghệ đen, nghệ tím,… Tên khoa học: Curcuma zedoaria (Berg.) Roscoe., họ gừng (Zingiberaceae). Bộ phận dùng làm thuốc là rễ. Theo Đông y, nga truật vị đắng cay, tính ôn; vào kinh can. Có tác dụng hoạt huyết phá ứ, hành khí giảm đau, tiêu thực hoá tích. Công năng chủ trị: hành khí phá huyết, tiêu tích chỉ thống. Dùng cho các trường hợp đau tức vùng ngực bụng, đầy bụng không tiêu, các chứng u bướu kết tụ, chấn thương sưng bầm đụng giập. Liều dùng: 3-10g dưới dạng nấu hầm, pha hãm.

Phá ứ, thông kinh, dùng cho phụ nữ khí huyết kết trệ, tắc kinh trướng đau, bụng thành cục: nga truật 8g, xuyên khung 6g, thục địa 12g, bạch thược 12g, bạch chỉ 12g. Sấy khô, nghiền thành bột. Mỗi lần 12g, ngày uống 3 lần, chiêu bằng nước muối loãng.

Hành khí giảm đau,dùng trong trường hợp ngực bụng đau do khí huyết ứ trệ, mạng sườn trướng đau: 

- Kim linh tử (khổ luyện tử) 20g, nhũ hương 6g, một dược 6g, tam lăng 6g, nga truật 6g. Sắc uống.

- Nga truật, điền thất, nghiền thành bột, để riêng, uống thay phiên nhau.

- Trị chấn thương gãy xương: đài ô dược 8g, đào nhân 8g; thổ miết, tam lăng, uy linh tiên, xích thược, cốt toái bổ, tục đoạn, hồng hoa, trạch lan mỗi vị 4g; sinh địa 12g; quy vĩ 16g. Sắc ngày 1 thang, uống với bột nga truật hoặc điền thất, với rượu loãng.

Tiêu thực hoá tích, trị trẻ em uống sữa không tiêu, bụng đầy trướng: nga truật 6g, tam lăng 6g, trần bì 12g, hương phụ 8g, hạt củ cải 6g, sa nhân 4g, thanh bì 8g, chỉ xác 8g, hồ hoàng liên 4g, lô hội 4g, hồ tiêu 6g. Nghiền thành bột mịn làm hoàn. Mỗi lần uống 4 - 12g, ngày uống 2 lần, chiêu với rượu đun ấm. Khi uống thuốc không ăn thức ăn lạnh sống. 

Một số món ăn - bài thuốc có nga truật:

Rượu nga truật: nga truật 15g, rượu 100ml, đun sôi nấu rồi gạn lấy nước cho uống. Dùng cho các trường hợp hen suyễn khó thở gấp.

Nga truật tán: nga truật tán mịn, mỗi lần uống 4g với chút rượu và ăn mấy nhánh hành. Dùng cho các trường hợp trướng bụng đầy hơi đau quặn.

Nước sữa nga truật: nga truật 4g, sữa tươi 50ml. Nga truật tán mịn hòa với sữa, thêm chút muối đun sôi cho uống. Dùng cho trẻ sơ sinh bị nôn trớ khi bú sữa mẹ hoặc ăn sữa ngoài.

Kiêng kỵ: Người khí huyết hư, phụ nữ có thai không dùng. 

  

 TS. Nguyễn Đức Quan (Sức khỏe và đời sống)

 

Author : Natural Remedies

Share this

Related Posts